Członkowie wspierający:    Archaios    ART METAL    Autorska Pracownia Projektowa E.J. Wowczak    Castellum    Cegielnia Trojanowscy    Corneco    Dolina Pałaców i Ogrodów    Dyskret    Fabryka Norblina    Farby KABE    Firma Konserwatorska Piotr Białko    HERITAGE    Keim    Kingspan Insulation    Międzyuczelniany Instytut Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki    Muzeum Młynarstwa i Rolnictwa w Osiecznej    OTB    Pro Tempus    RECTOR    RESTAURO    Stocznia Cesarska    Visbud    Zamek Gniew   

Wykaz najważniejszych spraw z życia Oddziału Szczecińskiego SKZ


Opracowanie na podstawie dostępnych materiałów: Aleksandra Hamberg-Federowicz, Maria Witek


  • 1984 r. – Międzynarodowa konferencja „Konserwacja zabytków i rewaloryzacja miast na Pomorzu Zachodnim”, zorganizowana we współpracy z Instytutem Architektury i Planowania Przestrzennego Politechniki Szczecińskiej i Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków.
  • 1987 r. – Objazd konserwatorski na trasie Kołobrzeg, Pyrzyce, Pęzino.
  • 1987 r. – Konferencja „XIX wieczne zespoły śródmiejskie. Teraźniejszość i przyszłość”, zorganizowana we współpracy z Instytutem Architektury i Planowania Przestrzennego Politechniki Szczecińskiej i Towarzystwem Urbanistów Polskich.
  • 1988 r. - Seminarium „Sztuka Pomorza Zachodniego w świetle najnowszych badań” zorganizowane we współpracy SKZ O. Szczecin ze Stowarzyszeniem Historyków Sztuki Oddział Szczecin, Towarzystwem Miłośników Ziemi Kamieńskiej, Poznańskim Towarzystwem Przyjaciół Nauk. Przygotowano wspólne wydawnictwo.
  • 1988 r. – członkowie SKZ o. Szczecin wygłosili referaty na sesji naukowej WKZ, AP, PP PKZ: „Dokumentacja archiwalna w służbie konserwatorskiej na Pomorzu Zachodnim” (K. Loose, K. Kroman).
  • 1989 r. – Seminarium Naukowe „Sztuka Średniowiecza na Pomorzu” zorganizowane we współpracy SKZ O. Szczecin ze Stowarzyszeniem Historyków Sztuki Oddział Szczecin oraz Szczecińskim Towarzystwem Kultury.
  • 1990 r. - SKZ Oddział w Szczecinie udzielił rekomendacji swoim członkom na stanowiska wojewódzkich konserwatorów zabytków w Szczecinie, Pile, Koszalinie , Gorzowie Wielkopolskim.
  • 1999 r. – obchody jubileuszu 40.lecia pracy konserwatorskiej ks. Infułata Romana Kostynowicza, zorganizowanie Sesji naukowej i publikacji.
  • 26-28 kwietnia 2006 r. - 60 LECIE POLSKICH SŁUŻB KONSERWATORSKICH NA POMORZU ZACHODNIM (finansowanie MKiDN - PROGRAM OPERACYJNY DZIEDZICTWO KULTUROWE. wnioski złożone przez SKZ oddział szczeciński; w zakres zadanie weszły następujące pozycje: sesja naukowa, wystawa, publikacja – pierwszy numer Zachodniopomorskich Wiadomości Konserwatorskich, tablica poświęcona pamięci Stefana Kwileckiego w Katedrze Szczecińskiej, spotkanie towarzyskie, projekcja filmów pani Teresy Modelskiej).
  • 2006 r. - promocja książki ks. Infułata Romana Kostynowicza W cieniu trzech katedr cz. III (finansowanie książki ze środków ZWKZ i SKZ).
  • 2008 r. - uroczystości poświęcone pamięci prof. dr inż. arch. Stanisława Latoura (finansowanie KOBiDZ Warszawa, ZPOIA i SARP Koszalin, SKZ oddział szczeciński). W zakres działania weszły tablica pamiątkowa w Zamku Książąt Pomorskich, publikacja Kreską i sercem, sesja, projekcja filmów dokumentalnych.
  • 2009 r. – odsłonięcie, z inicjatywy i fundacji SKZ o. Szczecin, tablicy poświęconej pamięci konserwatora inż. arch. Stefana Kwileckiego w Bazylice Katedralnej pw. Św. Jakuba Ap. w Szczecinie.
  • 2011 r. - wyjazd studyjny do Berlina na wystawę Polska-Niemcy. 1000 lat historii w sztuce.
  • 2012 r. - realizacja projektu „Wiej wietrze, płyń wodo. Europejskie dziedzictwo kulturowe. Młyny, wiatraki, budowle hydrotechniczne województwa zachodniopomorskiego i departamentu Sarthe.” jako polsko-francuskiego przedsięwzięcia poświęconego wymianie wiedzy w dziedzinie ochrony zabytkowych młynów wodnych i budowli nadwodnych. Stronę francuską reprezentowali właściciele starych młynów, członkowie Stowarzyszenia Ochrony Młynów i Rzek departamentu Sarthe. Ze strony polskiej członkowie stowarzyszeń i instytucji statutowo zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego oraz właściciele budowli młyńskich z terenu województwa zachodniopomorskiego. Partnerzy w realizacji zadania: SKZ O/Szczecin, Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie, Stowarzyszenie Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa „Młyn Papiernia”, Muzeum Narodowe w Szczecinie, L’Association de Sauvegarde des Moulins et Rivières de la Sarthe należące do Fédération Française des Associations de Sauvegarde des Moulins (Francuskiej Federacji Ochrony Młynów), Stowarzyszenie Kultura Polska (Francja), Polska Organizacja Turystyczna.
  • 2012 r. – uroczystość wręczenia Medalu Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (na wniosek SKZ O/Szczecin) osobie niezwykle zasłużonej dla ochrony dziedzictwa kulturowego Pomorza Zachodniego, Członkini honorowej SKZ - pani Zofii Krzymuskiej-Fafius.
  • 2015 r. – Seminarium „Problematyka ochrony architektury modernistycznej” zorganizowane we współpracy z KINGSPAN INSULATION i promocja Zachodniopomorskich Wiadomości Konserwatorskich R.VI 2012/2013. Przedstawiono wykłady i wystąpienie ZWKZ Ewy Staneckiej oraz Autorów publikacji.
  • 2015 r. - wręczenie dr. hab. prof. nadzw. Zbigniewowi Sobiszowi (Akademia Pomorska w Słupsku) złotej odznaki „Za opiekę nad zabytkami”, o którą wystąpiono do MKiDN.
  • 2016 r. - przygotowanie opinii Prezesa SKZ w sprawie informacji o projekcie powołania nowego kierunku studiów inżynierskich na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie.
  • 2016 r. - wyjazd studialno-szkoleniowy do Berlina we współpracy z BILFINGER Bilfinger Water Technologies GmbH - zastosowanie kanalizacji podciśnieniowej w obiektach zabytkowych i objętych ochroną konserwatorską.
  • 2017 r. – zgłoszenie koleżanki Marii Witek jako reprezentanta SKZ O. w Szczecinie w Radzie Muzeum Narodowego w Szczecinie (skład Rady zatwierdził MKiDN).
  • 2017 r. - Realizacja projektu „Profesor Latour w Trzebiatowie. Rewaloryzacja historycznej przestrzeni miasta” (dofinasowanie WUOZ Szczecin, Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie). W ramach międzynarodowej konferencji „Trzebiatów - spotkania pomorskie” odbyły się: m.in. wykłady członków SKZ O w Szczecinie: O.E. Kuleszy-Szerniewicz, S. Nowaczyka, M. Płotkowiaka, część wspomnieniowa, otwarcie wystawy dotyczącej rewitalizacji Trzebiatowa przygotowanej przez A. Latour, przekazanie folderów. Z inicjatywy SKZ Rada Miejska Trzebiatowa podjęła uchwałę o nadaniu nazwy im. Profesora Latoura alei lipowej w zabytkowym parku, zasadzone zostało przez tzw. Drzewko Pamięci i ustawiona Ławeczka Pamięci (partner: Zachodniopomorska Okręgowa Izba Architektów w Szczecinie).
  • 2018 r. – udział kol. W. Witka jako reprezentanta O. w Szczecinie w konferencji „Glina w obiektach zabytkowych – ochrona i konserwacja” w Muzeum Zamkowym w Malborku (współorganizator Zarząd Główny SKZ); referat „Między słupem a ryglem – wypełnienia konstrukcji szkieletowych. Doświadczenia konserwatorskie i edukacyjne”.
  • 2018 r. – udzielenie patronatu dla cyklicznego wydarzenia w zabytkowej zagrodzie „Tradycyjne żniwa w Gosławiu”. Kolega W. Witek przeprowadził warsztaty dotyczące ryglowych technik budowlanych.
Wydawnictwa SKZ o. Szczecin:
  • Katalog zabytków gminy Wolin, 1992 r., recenzja prof. dr hab. Alicja Kamzowa, prof. dr hab. Władysław Filipowiak;
  • W cieniu trzech katedr. Z dziejów konserwacji zabytków sakralnych w Polsce północno-zachodniej. R. Kostynowicz (z okazji 40.lecia pracy konserwatorskiej Infułata ks. Romana Kostynowicza), 1999 r.;
  • Odbudowa i konserwacja zabytków sakralnych na Pomorzu Zachodnim (tom II, z okazji 40.lecia pracy konserwatorskiej Infułata ks. Romana Kostynowicza), 2000 r.;
  • Kreską i sercem. Pamięci profesora dr inż. arch. Stanisława Latoura (red. B. Makowska, E. Kulesza -Szerniewicz), wyd. Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2008 r.
Członkowie SKZ Oddział w Szczecinie są autorami licznych artykułów dotyczących zagadnień konserwatorskich w publikacjach (np. Zachodniopomorskich Wiadomościach Konserwatorskich - ZWK), czasopismach branżowych; brali udział jako referenci w konferencjach i sesjach (np. Antikon. Architektura ryglowa - wspólne dziedzictwo, Trzebiatów - Spotkania Pomorskie).
Wybór artykułów członków SKZ O. w Szczecinie (po 2006 r.):
  • B. Makowska, B. Kozińska, Zabytkowe nawierzchnie ulic Szczecina, w: Ochrona Zabytków 1/52-72, 2006;
  • E. Stanecka, Konserwatorstwo na Pomorzu Zachodnim w 60-leciu, w: 60 lat Polskich Służb Konserwatorskich na Pomorzu Zachodnim, ZWK R.I/2006, Szczecin, 2006;
  • K. Kalita-Skwirzyńska, Konserwacja murów obronnych na Pomorzu Zachodnim w latach 1975-2005, w: 60 lat Polskich Służb Konserwatorskich na Pomorzu Zachodnim, ZWK R.I/2006, Szczecin, 2006;
  • R. Rogosz, PP PKZ – Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Szczecinie (1960-1992), w: 60 lat Polskich Służb Konserwatorskich na Pomorzu Zachodnim, ZWK R.I/2006, Szczecin, 2006;
  • J. Nekanda-Trepka, Ochrona zabytków w planowaniu przestrzennym w Szczecinie i na Pomorzu Zachodnim po 1945 r., w: 60 lat Polskich Służb Konserwatorskich na Pomorzu Zachodnim, ZWK R.I/2006, Szczecin, 2006;
  • St. Nowaczyk, Wały Chrobrego w Szczecinie – przykład wczesnej betonowej i żelbetowej konstrukcji, w: Żelbet- wędrówki turystyczne, materiały z konferencji Dziedzictwo techniki dla przyszłości, Szczecin 2007;
  • M. Płotkowiak, Projekt odbudowy pałacu w Dobropolu, w: ZWK R.IV/2010, Szczecin, 2010;
  • E. Kulesza-Szerniewicz, A. Trojanowska-Duluc, Realizacja programu „Wiej wietrze, płyń wodo”. Europejskie dziedzictwo kulturowe. Młyny, wiatraki, budowle hydrotechniczne województwa Zachodniopomorskiego i departamentu Sarthe. Ochrona zabytkowych budowli nadwodnych, w: Z nurtem rzeki. Au fil de l’eau; wyd. BDZ, Szczecin, 2014;
  • M. Witek, W. Witek, Problematyka użytkowania i konserwacji świątyń ryglowych - na przykładzie projektu Kościoły ryglowe diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, w: Trzebiatów – spotkania pomorskie 2015, Trzebiatów, 2016;
  • A. Hamberg-Federowicz, Willa Biesela-Kunstmanna przy al. WP 69 w Szczecinie jako manifest architektury modernizmu, w: Trzebiatów. Spotkania pomorskie 2017; wyd. Trzebiatowski Ośrodek Kultury, Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie, 2018.
SKZ o. Szczecin przekazywał uwagi do projektów aktów prawnych –
  • nowej ustawy „O ochronie dóbr kultury i muzeach” (1989 r.),
  • Programu rozwoju kultury do 2000 roku (dla Ministra Kultury i Sztuki, 1988 r.),
  • nowelizacji rozporządzenia w sprawie zezwoleń na prowadzenia prac konserwatorskich (1991 r.).
  • Formułowano wystąpienia dotyczące np. zasad funkcjonowania Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (do Wojewody, 1988 r.), prowadzonych prac konserwatorskich (badania archeologiczno-architektoniczne na terenie Podzamcza w Szczecinie, 1994 r.), ochrony dorobku dokumentacyjnego PP Pracowni Konserwacji Zabytków (1992 r.).
Przedstawiciele SKZ brali udział w wydarzeniach konserwatorskich:
  • Szczecińskim Sejmiku Kultury (Zamek Książąt Pomorskich w Szczecinie - 1994 r.),
  • seminariach („Kultura zakonu cystersów na Pomorzu Zachodnim” - Kołbacz, EDD 1994 r.),
  • konferencjach naukowo-konserwatorskich (Ochrona dziedzictwa kulturowego na ziemiach północnych i zachodnich - Rydzyna 1994 r.).
SKZ Oddział w Szczecinie współdziałał z lokalnymi oddziałami organizacji: Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Stowarzyszenia Urbanistów Polskich, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Komisją Opieki nad Zabytkami Ziemi Szczecińskiej PTTK, Zachodniopomorską Okręgową Izba Architektów.

Przedstawiciele SKZ O. Szczecin uczestniczyli w pracach zespołów i komisji zajmujących się problematyka konserwatorską. Np. Janusz Nekanda –Trepka był delegowany do prac planistycznych miasta Szczecina (Społeczna Komisja Planu przy Prezydencie Miasta Szczecina, 1988 r.), Lubomira Madejska brała udział w posiedzeniach rady Konserwatorskiej przy PSOZ OW w Szczecinie (dot. koncepcji zabudowy ul. Tkackiej w Szczecinie, 1994 r.), naradach ws. organizacji ekspozycji muzealnej w zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie.

Oddział Szczeciński SKZ był inicjatorem wykonania tablic upamiętniających wybitne osobowości środowiska konserwatorskiego, wieloletnich członków SKZ: prof. Stanisława Latoura (tablica na Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie, 2008 r.) i arch. Stefana Kwileckiego (tablica w katedrze pw. Św. Jakuba Ap. w Szczecinie, 2009 r.).

Wybierani Delegaci Oddziału brali udział w Walnych Zjazdach SKZ.
Członkowie SKZ O. Szczecin pełnili różnorodne funkcje w organach SKZ:
  • Henryk Dziurla – Zarząd Główny (1987 r.),
  • Janusz Nekanda-Trepka – Zarząd Główny (1987 r.),
  • Lubomira Madejska – Zarząd Główny (1987 r.),
  • Główny Sąd Koleżeński (1993 r.),
  • Ryszard Rogosz – Komisja Kwalifikacyjna (1993 r.),
  • Ewa Stanecka – Główna Komisja Rewizyjna (1993 r.), Zarząd Główny (2002 r.).
SKZ Oddział w Szczecinie wnioskował o przyznanie nagród im. H. Pieńkowskiej i J. Łomnickiego: dr Henrykowi Dziurli (1985 r. i 1986 r.), Lubomirze Madejskiej (1992 r.). Wnioskowano o Złote Odznaki SKZ – ks. Romanowi Kostynowiczowi (2002 r.) oraz Honorowe Członkostwo w SKZ – dla Zofii Krzymuskiej-Fafius (1993), Franciszka Działaka (2014 r.), Beaty Makowskiej (2017 r.).

Stowarzyszenie Konserwatorów w Warszawie z siedzibą w Szczecinie występowało do MKiDN w sprawie przyznania osobom zasłużonym dla ocgrony zachodiopomorskiego dziedzictwa Odznak „Za opiekę nad zabytkami”, medalu Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, do Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego o Odznaki Honorowe Gryfa Zachodniopomorskiego. Zarząd SKZ w Szczecinie opiniował także aplikacje o nadanie uprawnień rzeczoznawcy MKiDN.