Seminarium naukowe nt. konserwacji zabytków sakralnych pogranicza polsko-czeskiego ma służyć wymianie doświadczeń konserwatorskich oraz udokumentować dotychczasowe osiągnięcia w podejmowanych konserwacjach barokowych zabytków na przykładzie zabytkowego wyposażenia kościoła pw. Wniebowzięcia NMP i św, Mikołaja w Bolesławcu. Rozwiązania prawne i administracyjne oraz metodologia działań konserwatorskich na terenie Republiki Czeskiej są dobrym przykładem działań mających na celu restaurowanie i zabezpieczanie dzieł sztuki. Seminarium, przygotowane we współpracy ze Stowarzyszeniem Konserwatorów Zabytków z siedzibą w Warszawie (Association of Monument Conservators), jest pierwszym tego typu działaniem na terenie pogranicza polsko-czeskiego. W ramach podejmowanych działań konserwatorskich przyczyni się do zacieśnienia współpracy i wymiany doświadczeń pomiędzy polskimi i czeskimi konserwatorami.

• Główne cele seminarium:
  • wymiana doświadczeń pomiędzy konserwatorami polskimi i czeskimi;
  • prezentacja poprawnych metod konserwacji zabytków wraz z już wykonanymi konserwacjami na przykładzie zakonserwowanych dzieł sztuki sakralnej w kościele pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Bolesławcu.
• Zakres seminarium:
  • Wykłady dotyczyć będą następujących zagadnień: historia i proweniencja zabytków w kontekście polsko-czeskiego dziedzictwa kulturowego, uregulowania prawne a problemy zabezpieczania dzieł sztuki, współczesne metody konserwacji technicznych, dobre praktyki w dziedzinie konserwacji zabytków, praktyczne przykłady wykonanych konserwacji na przykładzie obiektów w kościele pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja.
• Program seminarium:
  • 17. 09. 2009 r.
    
  • 15.00 – otwarcie konferencji, powitanie przybyłych uczestników i słuchaczy przez Prezydenta Miasta Bolesławiec Piotra Romana oraz moderatora konferencji ks. dziekana dra Andrzeja Jarosiewicza
    
  • 15.30 – „Historia kościoła pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Bolesławcu” - ks. dziekan dr Andrzej Jarosiewicz
    
  • 16.00 – przerwa (catering)
    
  • 16.30 – „Problemy konserwatorskie barokowego malarstwa i rzeźby na przykładzie warsztatów Michaela Willmanna, J. W. Neunhertza, i Georga Leonarda Webera” - Maria Lelek – Pietrzak
    
  • 17.00 - dyskusja
    
  • 17.30 – „Wyniki dotychczasowych prac konserwatorskich przy wyposażeniu kościoła pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Bolesławcu (wizyta studyjna w obiekcie) - Maria Lelek - Pietrzak
• 18. 09. 2009 r.
  • 9.30 – rozpoczęcie 2. dnia seminarium
    
  • 9.45 - „Prace konserwatorskie w kościele pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Bolesławcu” - Wojciech Kapałczyński
    
  • 10.15 – wystąpienie przedstawicieli MKiDN - Michaliny Romańskiej i Joanny Narkiewicz-Siwek
    
  • 10.45 – przerwa (catering)
    
  • 11.15 - „Dawne kościoły farne Wrocławia św. Elżbiety i św. Marii Magdaleny, czyli rzecz o trudnej odpowiedzialności” - dr Piotr Oszczanowski
    
  • 11.45 – „Magazyny i systematyka zbiorów w Regionalnym Muzeum w Chrudimiu” - Dana Modráčková
    
  • 12.15 – „Projektowanie konserwatorskie jako podstawa optymalnych decyzji w procesie ochrony zabytków” - prof. Edward Kossakowski
    
  • 12.45 – dyskusja

---

Publikacja prezentująca dokonania konserwatorskie w kościele pw. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja w Bolesławcu

Album zawiera artykuł dokumentujący historię najważniejszych i najcenniejszych zabytków sakralnych miasta, opis i źródła finansowania przeprowadzonych prac konserwatorskich w językach: polskim, czeskim, niemieckim oraz włoskim. Dodatkowo obejmuje bogatą dokumentację fotograficzną prezentującą wyniki dotychczasowych prac konserwatorskich.

Krótki rys historyczny Świątyni

Pierwsza wzmianka o bolesławieckiej parafii pochodzi już z 1247 r. Wiadomo także, że w roku 1298 rozpoczęto przebudowę drewnianego budynku kościelnego na murowany. Z tego samego roku pochodzi także wzmianka wymieniająca tytuł kościoła oddającego cześć Maryi Pannie i św. Mikołajowi. Obecną postać architektoniczną nadano świątyni w latach 1482-1492, co poświadczają gotyckie inskrypcje umieszczone na jej zewnętrznych ścianach. W latach 1516-1520 dobudowano kaplice pw. św. Krzyża oraz św. Barbary, a także portale, z których północny ma wyrytą w piaskowcu datę 1516. W latach wojny 30-letniej (1618-1648) główna świątynia bolesławiecka była wielokrotnie plądrowana i palona. Już w 1662 r. staraniem hrabiego Otto Nositza, starosty śląskiego, ufundowane zostało wyposażenie kaplicy pw. św. Barbary z obrazami patronki oraz św. Ottona z Bambergu. W XVII w. kościół został przebudowany według barokowych zasad. Kolejną ważną przebudowę kościoła rozpoczęto w 1692 r., według wizji Giulio Simonettiego. W 1693 r. wybudowano kolejną kaplicę pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Na rok 1710 przypada wykonanie barokowego ołtarza w bocznej kaplicy poświęconej św. Aleksemu. Monumentalny ołtarz główny został wykonany w 1725 r. przez Jerzego Leonarda Webera. Za czasów proboszcza Karola Krzysztofa Mentla wybudowano kolejne dwa ołtarze boczne: pw. św. Mikołaja i św. Jana Nepomucena. W ściany świątyni wmurowano kilka cennych epitafiów: rodziny Gertsmannów, proboszcza ks. Christiana Franciszka Blutvogla oraz Kaspra Kirchnera.

Prace remontowe i konserwatorskie

Wykaz prac przeprowadzonych w latach 2005-2009 przez Parafię pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Św. Mikołaja Sanktuarium Wniebowziętej Matki Kościoła:

• 2005 rok:
1. Remont dachu kościoła parafialnego
• 2006 rok:
  1. Konserwacja barokowej ambony z kościoła parafialnego;
  2. Remont gotyckiej wieży kościoła parafialnego.
• 2007 rok:
  1. Remont dachu zabytkowego budynku parafialnego /plebanii/;
  2. Konserwacja zabytkowego krucyfiksu;
  3. Konserwacja barokowego sakramentarium /olearium/;
  4. Konserwacja barokowego ołtarza pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa;
  5. Konserwacja barokowego ołtarza pw. Matki Bożej Niepokalanej /wcześniej św. Jana Nepomucena/.
• 2008 rok:
1. Konserwacja barokowego ołtarza bocznego pw. św. Anny (nawa główna) z 1710 r.;
2. Konserwacja barokowego ołtarza bocznego pw. św. Józefa (nawa główna) z 1710 r.;
3. Konserwacja barokowego ołtarza bocznego pw. św. Krzyża (nawa południowa) z 1710 r.;
4. Konserwacja barokowego obrazu olejnego na płótnie „Naigrywanie z Chrystusa” (z prezbiterium) z 1660 r.;
5. Konserwacja barokowego obrazu olejnego na płótnie „Ziemscy przodkowie Jezusa” (z prezbiterium) z 1660 r.;
6. Konserwacja barokowego obrazu olejnego na płótnie „Święta Rodzina” (z prezbiterium) z I poł. XVIII w.
• 2009 rok /w planach/:
1. Konserwacja ołtarza bocznego św. Katarzyny Aleksandryjskiej /1693/;
2. Konserwacja ołtarza bocznego Podwyższenie Krzyża św. /XVII w./;
3. Konserwacja ołtarza bocznego św. Barbary /XVII w./;
4. Konserwacja barokowego obrazu sztalugowego Ukrzyżowanie /aut. J. W. Neunhertza XVIII w./;
5. Konserwacja barokowego obrazu sztalugowego Ecce Homo /XVII w./;
6. Konserwacja barokowego obrazu sztalugowego św. Maria Magdalena pod Krzyżem /XVII w./;
7. Konserwacja dwóch fresków we wnętrzu kaplicy Krzyża św. oraz kaplicy Św. Katarzyny Aleksandryjskiej.